Bé 6 tháng mới ăn dặm bị táo bón – Mẹ đừng lo, có cách xử lý nhẹ nhàng!

Mẹ có để ý không, từ khi bé bắt đầu ăn dặm, chuyện “đi nặng” của con cũng trở nên khó khăn hơn? Nhiều bé 6 tháng mới ăn dặm bị táo bón, đi ngoài rặn mãi mới ra, khiến mẹ vừa thương vừa lo. Nhưng mẹ yên tâm nhé – đây không phải là vấn đề nghiêm trọng đâu. Chỉ cần mẹ hiểu nguyên nhân và biết cách điều chỉnh chế độ ăn uống, bé sẽ sớm “đi” dễ dàng và vui vẻ trở lại thôi

1. Tại sao trẻ bước vào giai đoạn ăn dặm lại bị bón ?

Khi trẻ dưới 6 tháng tuổi, nguồn dinh dưỡng chủ yếu là sữa mẹ hoặc sữa công thức. Trong giai đoạn này, hệ tiêu hóa của trẻ vẫn còn rất non nớt và không phải làm việc quá sức để tiêu hóa thức ăn lỏng. Tuy nhiên, khi ăn dặm, trẻ bắt đầu làm quen với các loại thực phẩm thô hơn bên cạnh sữa lỏng. Khiến hệ tiêu hóa của trẻ phải hoạt động nhiều hơn để xử lý và thích nghi với chế độ dinh dưỡng mới, điều này gây ra tình trạng táo bón. Bên cạnh đó còn có một số nguyên nhân như sau:

Thiếu chất xơ: Do chế độ ăn của bé thiếu chất xơ giúp duy trì cân bằng đường ruột, nuôi dưỡng vi khuẩn có lợi và bôi trơn thành ruột, giúp phân mềm và dễ đi qua hơn.

Không đủ nước: Khi trẻ bắt đầu ăn dặm, nhu cầu về lượng nước cũng tăng lên. Nếu trẻ không được cung cấp đủ nước, phân sẽ trở nên khô và cứng, gây khó khăn trong việc đại tiện. Một số trường hợp do mẹ sai tỷ lệ pha sữa bột làm giảm lượng nước mà trẻ nhận được, góp phần gây táo bón.

Ăn dặm quá sớm: Thời điểm tốt nhất để bắt đầu ăn dặm là khoảng 6 tháng tuổi. Nếu cho trẻ ăn dặm quá sớm hoặc quá muộn, hệ tiêu hóa của trẻ chưa sẵn sàng để xử lý thức ăn rắn, dẫn đến táo bón. Trong một số trường hợp cũng có thể gây tiêu chảy khi mới ăn dặm.

Không bú mẹ đủ: Sữa mẹ chứa nhiều chuỗi axit béo không bão hòa đa giúp kích thích ruột kết co bóp và làm mềm phân. Khi trẻ không được bú mẹ đủ, nguy cơ bị táo bón tăng lên.

Dư thừa chất đạm: Trẻ ăn dặm quá nhiều chất đạm sẽ tạo áp lực cho hệ tiêu hóa, dễ gây khó tiêu và táo bón. Chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng trẻ từ 6 tháng mỗi ngày chỉ nên ăn tối đa 21-25 gam thịt/ngày. Dư thừa chất đạm không chỉ gây táo bón mà còn có thể ảnh hưởng đến chức năng thận và quá trình phát triển của trẻ.

2. Dấu hiệu trẻ ăn dặm bị táo bón

Nếu mẹ quan sát thấy có các dấu hiệu sau đây, thì bé đang gặp tình trạng táo bón khi ăn dặm:

Số lần đi nặng ít hơn bình thường: Tùy vào cơ địa từng bé sẽ có tần suất khác nhau, nhưng nếu ít hơn 3 lần mỗi tuần đó cũng là một dấu hiệu bé bị táo bón

Thời gian đại tiện kéo dài hơn bình thường: Khi trẻ bị táo bón, thời gian để đi nặng có thể kéo dài hơn so với thường.

Phân khô cứng: Phân của trẻ khi bị táo bón thường khô cứng, rời rạc và đôi khi có thể lớn hơn so với bình thường.

Khó khăn khi đi đại tiện: Trẻ gắng sức rặn và đỏ mặt, thậm chí có thể gây ra cảm giác đau đớn và khóc. Trong một số trường hợp, việc rặn quá mạnh có thể gây ra nứt kẽ hậu môn, gây ra chảy máu.

Ngoài ra, một số dấu hiệu khác có thể gợi ý về tình trạng táo bón ở trẻ ăn dặm bao gồm:

• Trẻ thể hiện sự chán ăn.
• Bụng cứng hoặc sờ thấy u phân.
• Thay đổi trong hành vi, như trở nên cáu kỉnh hơn.

3. Bé ăn dặm bị táo bón phải làm sao ?

Để giảm nguy cơ táo bón khi trẻ bắt đầu ăn dặm, dưới đây là các biện pháp mẹ có thể áp dụng ngay cho bé:

Bổ sung nước và chất xơ cho bé

Đây là “chìa khóa vàng” để cải thiện táo bón ở trẻ ăn dặm.

• Mẹ nên thêm vào thực đơn của bé những thực phẩm giàu chất xơ và vitamin như: bí đỏ, khoai lang, rau mồng tơi, đu đủ chín, chuối hoặc lê hấp.
• Uống đủ nước cũng rất quan trọng! Ngoài sữa mẹ hoặc sữa công thức, mẹ có thể cho bé uống thêm nước ấm hoặc nước ép trái cây loãng (như cam, lê, táo).
• Đặc biệt, pha sữa đúng công thức – không quá đặc, không quá loãng – sẽ giúp hệ tiêu hóa của bé hoạt động ổn định hơn.

Nếu bé đã quen với thìa, mẹ có thể cho bé uống thêm vài thìa nước ấm sau bữa ăn để làm mềm phân và hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.

Khuyến khích bé vận động nhẹ nhàng

Vận động giúp kích thích nhu động ruột – giúp phân được đẩy ra dễ dàng hơn. Nếu bé chưa biết bò, mẹ có thể cùng bé tập “đạp xe” đơn giản:

1. Đặt bé nằm ngửa trên giường, nắm nhẹ hai cổ chân của bé.
2. Di chuyển chân luân phiên như đang đạp xe đạp.
3. Thực hiện 10–15 phút mỗi lần, khoảng 2 lần mỗi ngày.

Động tác này không chỉ giúp bé dễ “đi ngoài” hơn mà còn giúp cơ chân linh hoạt và khỏe mạnh hơn mỗi ngày.

Massage bụng giúp bé dễ chịu hơn

Massage là phương pháp vừa giúp bé thư giãn, vừa hỗ trợ hoạt động tiêu hóa.

Cách thực hiện:

1. Đặt bé nằm ngửa, dùng lòng bàn tay xoa bụng bé nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ.
2. Vuốt từ vùng lồng ngực xuống gần rốn, lặp lại khoảng 5–10 phút.

Động tác đơn giản này giúp giảm đầy hơi, chướng bụng, đồng thời kích thích ruột hoạt động nhịp nhàng hơn, giúp bé dễ “đi” hơn.

Ngâm hậu môn bằng nước ấm

Nếu bé đi ngoài khó hoặc đau, mẹ có thể ngâm hậu môn bé trong nước ấm khoảng 5–10 phút. Nhiệt độ ấm nhẹ sẽ giúp cơ hậu môn giãn nở tự nhiên, bé đi tiêu dễ dàng hơn và giảm đau rát. Bên cạnh đó, mẹ nên tập cho bé thói quen đi vệ sinh vào một khung giờ cố định, tốt nhất là buổi sáng sau bữa ăn, để tạo phản xạ đi tiêu tự nhiên.

Tuân thủ quy tắc cho bé ăn từ loãng đến đặc

Khi mới ăn dặm, mẹ nên bắt đầu với thức ăn mềm – loãng – dễ tiêu, như cháo loãng, bột ăn dặm hoặc rau củ nghiền mịn. Tránh cho bé ăn thức ăn rắn, khô, hoặc chế biến quá đặc vì có thể gây quá tải cho hệ tiêu hóa non yếu và làm tình trạng táo bón nặng hơn.

Ngoài ra, mẹ nên tăng dần lượng chất xơ trong bữa ăn theo thời gian – để bé tập thích nghi dần mà không bị đầy bụng hay khó tiêu.

4. Những loại thực phẩm nên tránh khi bé bị táo bón

Để tránh tình trạng trẻ bị táo bón khi ăn dặm, mẹ cần chú ý tránh những loại thực phẩm sau đây hoặc nên sử dụng liều lượng hợp lý:

• Sữa công thức và bột ăn dặm: Thành phần của các loại thực phẩm này thường chứa protein phức tạp và đường lactose, có thể gây khó tiêu và tạo cảm giác đầy bụng cho bé.
• Cà rốt: Mặc dù nước ép cà rốt thường được xem là tốt cho bé, nhưng khi hấp hoặc chế biến chín, cà rốt có thể làm phân cứng và gây khó khăn khi bé đi tiêu.
• Táo: Loại quả này chứa protein pectin, có thể làm cứng phân và dễ gây táo bón cho bé. Do đó, nên hạn chế sử dụng táo cho bé khi mới bắt đầu ăn dặm.
• Phô mai và các sản phẩm từ sữa: Dù giàu dinh dưỡng và chứa nhiều béo, nhưng lại ít xơ. Khi cho bé ăn nhiều phô mai, cần bổ sung thêm thực phẩm giàu xơ như rau xanh để tránh tình trạng táo bón.

5. Bé 6 tháng bị táo bón nên cho ăn gì ?

Súp khoai lang trộn sữa

Khoai lang là một lựa chọn hàng đầu giúp nhuận trường, dễ tiêu. Loại củ này giàu vitamin E, A, chất xơ và canxi, rất hiệu quả trong việc điều trị táo bón cho trẻ nhỏ. Đặc biệt, khoai lang có thể được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau để bé không cảm thấy nhàm chán, như nướng, luộc, nấu chè, hấp, v.v.

Cách làm khoai lang trộn sữa đơn giản:

• Đầu tiên, bạn rửa sạch khoai lang và thái thành từng miếng nhỏ.
• Hấp khoai lang trong khoảng 10 – 15 phút và chờ cho nó nguội.
• Trộn khoai lang với một vài thìa sữa bột đã pha sẵn hoặc sữa mẹ, sau đó xay nhuyễn để có thể cho bé ăn.

Sinh tố chuối bơ 

Chuối chín là nguồn cung cấp chất xơ (khoảng 3g mỗi quả) và nhiều loại vitamin tốt, giúp giảm triệu chứng táo bón. Đặc biệt, chuối chín chứa nhiều vitamin B6, kali và pectin, tốt cho hệ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón cho bé 7 tháng tuổi.Bơ cũng là một lựa chọn tốt cho bé bị táo bón vì nó giàu chất dinh dưỡng và chứa nhiều chất xơ (17g trong một quả).

Cách làm

• Lấy ¼ quả bơ và ½ quả chuối chín, sau đó nghiền nhuyễn chúng.
• Trộn hỗn hợp này với 2-3 thìa sữa mẹ hoặc sữa công thức để tạo ra một món ăn dặm ngon miệng cho bé.

Cháo rau dền thịt bò

Rau dền là nguồn cung cấp chất xơ dồi dào, cùng tính thanh mát có tác dụng giải nhiệt tốt. Kết hợp với thịt bò thành món cháo dinh dưỡng, cải thiện tình trạng táo bón

Cách làm:

• Đầu tiên, hãy xay nhuyễn rau dền đã rửa sạch.
• Xào thịt bò đã xay nhuyễn cùng với hành cho đến khi thịt chín và thơm.
• Đổ nước vào nồi và đun sôi. Thêm rau dền đã xay nhuyễn và thịt bò đã xào vào nồi, khuấy đều.

Cháo rau đay nấu thịt bằm

Rau đây chứa nhiều nước và chất nhầy, giúp bôi trơn và làm mềm phân giúp bé đại tiện dễ dàng hơn.

Cách làm:

• Băm nhuyễn thịt heo sau khi làm sạch. Hành được phi thơm.
• Ngâm rau đay trong nước muối loãng, sau đó rửa sạch và để ráo. Xay nhuyễn rau đay cùng một ít nước.
• Đun nước, khi nước sôi thì cho thịt heo băm vào xào qua. Sau đó, thêm rau đay xay và khuấy đều.
• Đợi cháo chín và sôi khoảng 2-3 phút. Sau đó, múc cháo ra từ nồi và thêm một ít dầu olive trước khi bé thưởng thức.

Tình trạng táo bón khi bé bắt đầu ăn dặm là điều khá phổ biến và không cần lo ngại quá mức. Mẹ có thể áp dụng những cách mà Zaracos chia sẻ để giúp phòng tránh và cải thiện tình trạng này cho bé một cách hiệu quả. Đồng thời, cũng đừng quên rằng việc duy trì một chế độ ăn uống cân đối và đủ chất dinh dưỡng cũng là một yếu tố quan trọng để giúp bé có hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Hãy yên tâm và thực hiện những biện pháp này, bé của bạn sẽ trở lại với sức khỏe và sự thoải mái trong thời gian ngắn nhất!